همباشی
همباشی (معروف به ازدواج سفید) نوعی زندگی مشترک است که طرفین بدون ازدواج با یکدیگر زندگی می‌کنند و در طول این مدّت همچون دو نفری که ازدواج کرده‌اند اجازه و امکان ارتباط جنسی با یکدیگر دارند.
برگرفته از قوانین رومی
همباشی نمودِ دوباره و تکامل یافتۀ پدیده‌ای اجتماعی است که در بستر تاریخِ غرب، شکل گرفته، متکامل شده و هم اکنون با ظهوری جدید در حال گسترش است.
پیدایش و بروز اولیه همباشی در ابتدای این تاریخ 2500 ساله، نتیجۀ قانون‌گذاری حکمرانان و حقوقدانان یونان و روم بود. در پایان دوران جمهوری روم، روابط بین زن و مرد به صورت لجام گسیخته و خارج از قالب ازدواج به شدت افزایش یافته بود.
تداوم همباشی در قرون وسطی
در طول قرون وسطی همباشی به عنوان بخشی از نظام زناشوئی غربی (با ظاهری پنهان و نکوهیده) با تغییرات و فراز و نشیب‌های فراوانی همراه بوده است. اما هم اکنون در دهه های اخیر، گسترش ناگهانی آن در واقع تلاشی است برای جلوگیری از انحطاط خانواده.
غربِ امروز و همباشی
غرب در تلاشی که بیشتر جلوه حقوقی دارد سعی می‌کند همباشی را جایگزین روابط لجام گسیخته زن و مرد کند و به این شکل چیزی شبیه خانواده را سامان دهد. اما خودِ این تلاش، عاملی شد برای فروپاشی بیشتر نظام خانواده در غرب.
ازدواج سفید
اینکه چرا واژه Cohabitation در ایران به ” ازدواج سفید ” معروف شده است، جای تعجب و تامّل است. چون نه در ظاهر کلمه و نه در مفهوم، هیچ ارتباطی با ازدواج و سفیدی ندارد.
در هر صورت این عبارت نه تنها به صورت عرفی و در میان عامّه مردم بلکه در ادبیات پژوهشی و متون علمی ایران نیز رواج یافته است. دلایلی مثل اینکه سفید ماندن صفحات شناسنامه و یا ملحفه شب عروسی موجب نسبت ازدواج سفید به Cohabitation شده، نادرست است. در حالت خوش‌بینانه باید گفت که چنین برداشت‌هائی، سلیقه‌ای و فاقد اعتبار است.
بنابر مصوبه فرهنگستان زبان و ادب فارسی، همتای فارسی واژه Cohabitation، همباشی است.
هدف ما بررسی و تبیین موضوعات مرتبط با همباشی است
- ماهیّت و چیستی
- مبداء پیدایش
- عوامل موثر بر بروز و پیدایش
- دلایل اصلی گسترش و فراگیری
- نتیجۀ آزموده شدن این سبک از زندگی مشترک در جهان غرب
- قوانین حقوقی وضع شده در غرب
- آمار و داده‌ها
- نقد و بررسی کتب، مقالات و نظرات موافقان و مخالفان
ازدواج سفید عبارتی است که در ایران معمولا با مفاهیم و معانی متعددی مورد استفاده قرار گرفته است. اما در اصل اشاره به معنای واژۀ “Cohabitation” دارد که در فارسی برابر با “همباشی” است.
همباشی نوعی زندگی مشترک است که طرفین بدون ازدواج با یکدیگر زندگی می‌کنند و در طول این مدّت همچون دو نفری که ازدواج کرده‌اند اجازه و امکان ارتباط جنسی با یکدیگر دارند. به عبارت دیگر 3 رکن اصلی دارد: زندگی مشترک، ارتباط جنسی و بدون ازدواج.
بر اساس شواهد موجود، آنچه که امروز در غرب به عنوان همباشی شناخته می‌شود، ریشه در قوانین و تفکرات یونان و روم باستان دارد.
همباشی نمودِ دوبارۀ پدیده‌ای اجتماعی است که در بستر تاریخ غرب شکل گرفته است. انقلاب جنسیتی و جنبش‌های فمینیستی آغازی بودند برای ظهور الگوهای نو و شیوع ناگهانی همباشی در جهان غرب.